Post Description

Verrukkelijke burgerlijke degelijkheid
Waarom kennen we de vioolconcerto’s van Joseph Haydn niet, of amper? Ze zijn duidelijk niet zijn origineelste werk. Allemaal geschreven aan het begin van zijn carrière. Hij was toen aangesteld als musicus in het hoforkest van de Esterhazy’s in het slot aan de (tegenwoordig) Hongaarse grens. Als kapelmeester – Haydn was ook een voortreffelijk violist – moest hij het wekelijkse luistervoer voor zijn broodheer produceren. Zo kennen we hem natuurlijk al de auteur van meer dan honderd symfonieën. Het genre dat hij zo niet uitgevonden had, dan toch tot volle wasdom heeft gebracht.


Het eerste concerto is voor een violist van het hoforkest geschreven. Van de rest kennen we de bestemmeling niet. Haydn schreef er vier stuks van, het tweede is verloren geraakt. Op één cd staat dus het volledige oeuvre voor het genre. En ook tijdens het leven van Haydn waren ze niet populair, ze zijn pas vorige eeuw uitgegeven. In tegenstelling tot sommige werken van hem die Europa rondgingen. En voorts zijn ze tegenwoordig in de concertzalen ook niet echt een hit. De concerto’s hadden zelfs tijdens het leven van Haydn al een beetje een ouwelijk imago. En ze klinken ook zo. Bij een blinddoektest zullen er veel zijn die zijn vioolconcerto’s als barokmuziek zullen omschrijven, genre Vivaldi. Al is het duidelijk al meer klassieke muziek. Meer evenwicht en met meer vormbeheersing.

Het is dan ook barokspecialist violist Giuliano Carmignola die ze voor ons heeft opgenomen, samen met het Orchestre des Champs-Elysées, het orkest van Philippe Herreweghe dat sinds een tijdje zonder vast platencontract zat. Nu verschijnen deze concerto’s bij Archiv.

De muziek is geschreven met een hoog entertainmentsgehalte. Nergens sta je verrast, nergens zit je je af te vragen wat het volgende moment brengen zal. De muziek kabbelt geleidelijk voort in de volle zekerheid dat de wereld goed is zoals hij is. Je ruikt als het ware de beetje muffe feodale afhankelijkheid van een muzikaal ambtenaar aan zijn meester. Carmignola speelt deze concerto’s kloek, viriel en beheerst en het orkest volgt hem daarin. Ook daar geen verrassingen. De muziek is van verrukkelijke burgerlijke degelijkheid. Ook de uitvoering is dat.

Wie graag op hoog niveau onderhouden wordt, die even niet overrompeld en meegesleept wil worden door het leed van de wereld, is hier aan het goed adres. Muziek om te beluisteren op een mooie voorjaarszondagmiddag, bij een delicate lichtinval door wuivende gordijnen, bloemen in de buurt, met een mooi boek binnen handbereik. En waarom niet? Bij taart en thee.